Radiation Protection

General Information

This is a full year course, consisting of two parts with different exams:

- 1st semester: general aspects, taught mostly by Filip Vanhavere with one lecture by Niki Bergans. This part includes an assignment (presentation) during the semester.

- 2nd semester: legislation, taught by Niki Bergans

The exam of Filip Vanhavere is oral with written preparation (you have to explain your written answers and he will ask some extra questions or give you the opportunity to correct yourself if you made a mistake). The parts of Niki Bergans are only written.

Samenvattingen

Klik hier om de samenvattingen te bekijken

Examenvragen

2023-2024

22 January 2024

Part of Filip Vanhavere (9p per question)

1. Give the radiation protection quantities and explain.
2. What is RBE and how is it used?
3. Give the international organizations that govern radiation protection.
4. What types of active dosimeters are there and when are they used?

Part of Niki Bergans (1p per question, 10 questions)

10 multiple choice questions which guess correction (correct: +1, blank: 0, wrong: -0.25). The questions were mainly about calculating the attenuation and questions about the best choice of protection for a certain type of radiation.

26 January 2024

Part of Filip Vanhavere (9p per question)

1. Give some examples of the practical implementation of radiation protection.
2. Give and explain the operational quantities.
3. Explain the protection principles for medical exposures.
4. Show schematically how internal dosimetry is done and explain each step.

Part of Niki Bergans (1p per question, 10 questions)

10 multiple choice questions which guess correction (correct: +1, blank: 0, wrong: -0.25). The questions were mainly about calculating the attenuation and questions about the best choice of protection for a certain type of radiation.

2022-2023

January 2023

Part of Filip Vanhavere (9p per question)

1) What categories of exposure are there, and which radiation protection principles are applied to each of them?

2) Please give the definition of personal dose equivalent, and what it is used for?

3) How and why is extremity dosimetry done?

4) What types of active personal dosimeters are there, and what are they used for?

Part of Niki Bergans (9p)

Multiple choice (choose only one answer) (4p)

1)The best protection from external radiation from a high energy beta-minus emitter is

- short exposure time

- wearing safety glasses

- working behind a 1cm plastic screen

- wearing a lead apron

2) A narrow beam of gamma radiation of 1.1 MeV is 50% attenuated in a layer of 1cm lead. The linear attenuation coefficient µ is

- 1cm

- 1 cm^-1

- Ln(2) cm^-1

- 1/ln(2) cm^-1

3) Tc-99m has a HVL = 0.3 mm lead thickness. How much of the gamma radiation goes through 3mm lead?

-50%

-0.1%

-0.2%

-1%

4) In general we can say that the penetration distance in air is:

- Up to 40cm for alpha radiation

- At most a few meters for beta radiation

- Limited for X-rays of >100 keV

- Equal for particle radiation

Open question (5p):

For a new experiment, 500 MBq Y-90 in a 20ml liquid is used. Where would you do the experiment? Give for the personnel manipulating the vial and dispensing the activity with a syringe at least 4 different preventive measures for avoiding contamination. (A radiation safety data sheet for Y-90 was given- see “radionuclide and radiation protection data handbook (2002)” p81, can be found on the internet)

Oude information & examenvragen

Dit vak wordt gegeven in de Manama Medische stralingsfysica maar wordt ook regelmatig opgenomen door de Ma Fysica specialisatie kernfysica. Het vak bestaat uit twee delen met elk hun eigen evaluatiemoment:

- 1ste semester: General aspects gegeven door prof. Ria Bogaerts

- 2de semester: Regelgeving gegeven door prof. Hans Vanmarcke op 5 lesmomenten.

Voor het onderdeel General aspects zijn er in het semester twee lessen voorzien voor het geven van presentaties. De studenten moeten in groep of individueel een onderwerp gekozen uit een lijst dieper uitwerken, deze onderwerpen behoren tot o.a. epidemiological studies, LNT, organisation of radiation protection, patient dosimetry, practical radiation protection, .. .

Het examen is mondeling met schriftelijke voorbereiding. Prof. Bogaerts is heel vriendelijk op het examen. Wachttijden zijn minimaal.

2016-2017

Examen radioprotection 9 juni 2017 (Deel 2)

1a. Gegeven de tabel met de indeling van de inrichtingen volgens het ARBIS op basis van de hoeveelheid radionucliden (tabel 3.1 p81). Bespreek het reglement betreffende de klasse indeling en de vergunningen van praktische organisaties.

1b. Gegeven de vloeibare en atmosferische lozingswaarden van Ra-226 (p84). Bespreek het Belgisch reglement (ARBIS) betreffende lozingslimieten.

2. Bespreek de medische blootstelling in België en de evolutie van de medische blootstellingen (Radiologie en Nucleaire Geneeskunde). Gebruik de gegeven grafieken (figuur 2.1 p69 evolutie van het aantal onderzoeken m et X-stralen in België; figuur 1.1 p6 dosisverdeling radiodiagnostiek vool Vlaanderen in 2006)

Examen radioprotection 19 januari 2017 (Deel 1)

1. What are the differences in interaction of charged and uncharged particle radiation (including photons) with matter? Discuss this by using practical examples for 1)interaction with human tissue, 2) interaction with typical shielding materials.

2. Discuss the radioprotective measures taken in a room for X-ray investigations at radiology.

3. The graph of incidence vs dose with four datapoints and three fits were given (Sl 25 in RP2). Explain what is represented on the figure.

4. An oew continued working with external radiation sources despite being pregnant. The child has a birth defect, and it is possible that the radiation is the cause. Her personal dosimeter reads 1.6 mSv spread evenly over a year. If you were the physician responsible for the follow up of het examination. What would you tell her?

5. A 137Cs source (gamma 660 kev) is placed inside a metal spherical (aluminium or lead) container. Determine the mass of the shielding such that the source is reduced by a factor of 1024 (=2^10). If build up was included would this increase or decrease the mass of the container?

Use the data below (not exact, but correct orders of magnitude) and linear extrapolation. Lead: \mu/\rho at 600 kev = 1.2 cm2/g \mu/\rho at 800 kev = 0.8 cm2/g \rho = 2.7 g/cm3 B = 2.4 at 0.5 MeV Aluminium: \mu/\rho at 600 kev = 0.7 cm2/g \mu/\rho at 800 kev = 0.5 cm2/g \rho = 11.3 g/cm3 B = 28 at 0.5 MeV

Donderdag 12 Januari 2017

1. Een bbp krijgt 131I binnen (Bèta en gamma straler). A) Leg uit hoe je de dosis aan de persoon zal bepalen B) Leg uit hoe je de dosis aan een andere persoon zal bepalen

2. Hoe gaat de radioprotectie op een dienst radiotherapie in praktijk in zijn werk?

3. Figuur 8-1 uit hoofdstuk 8 van het handboek is gegeven. Leg uit wat je allemaal kan zien op de figuur

4. Uitspraak: “een kleine dosis heeft een positief effect” verklaar

5. Oefeningen:

a. Gegeven HVL voor een bepaalde situatie (ik geloof 0,65cm). Bepaal de waarde waar de intensiteit teruggebracht is naar ongeveer 3%

b. Rangschik volgende van lage naar hoge LET

• 500 keV alfa deeltjes

• 500 keV elektronen

• 2MeV elektronen

• 200 keV protonen

Maandag 25 januari 2016

1) Gegeven figuur van de mass attenuation coefficient voor lood in functie van de energie. Bespreek deze en leg het praktische nut hiervan voor radiatieprotectie uit.

2) Bespreek de maatregelen die men neemt om interne contaminatie bij o.a. nucleaire geneeskunde te voorkomen.

3) Gegeven figuur van het LNT model en linear-quadratic model voor de kanker incidentie i.f.v. de dosis. Wat zegt deze grafiek?

4) Er zijn drie grondplannen gegeven van de constructie van een systeem om radioactief vloeibaar afval te transporteren waarbij er bepaalde acties moeten worden uitgevoerd. Welke prefereer je en waarom?

5) Oefening waarbij je de daling in intensiteit van een mono-energetische gamma beam in narrow-beam setup moest berekenen voor een betonnen muur en de toevoeging van dunne loden platen aan beide zijden van de muur. De HVLs waren gegeven. Schets de attenuatie i.f.v. de diepte in de muur.

Maandag 14 januari 2013

1) Je kreeg een figuur van de mass absorption waarden van fotonen in lood in functie van energie. Je moest deze bespreken en linken met hoe dit in praktijk toegepast wordt.

2) Je moest bespreken hoe men aan radiation protection doet bij radiotherapie.

3) Je kreeg de grafiek van het risk model en je moest dit bespreken. Dus additief en multiplicatieve riskmodel en voor wat het gebruikt wordt.

4) Je moest volgende stelling bespreken: " Moderate dose rate is good for your health"

5) Een oefening: Je hebt een Ce bron in een kamer die omringt is met 10cm dik betonnen muren. Rond deze muren wordt langs de binnen en buiten kant nog een dunne laag lood van 2mm gedaan. De HVL waarden voor lood en beton waren gegeven en dan moest je zeggen hoe sterk de intensiteit afnam door de betonnen muur alleen en door het beton met de lood en er een grafiekje van maken.

Maandag 23 januari 2012

1) bespreek interacties van geladen deeltjes en ongeladen deeltjes met materie: Doe dit aan de hand van interactie met menselijk weefsel en interacties met schielding.

2) Je kreeg een grafiek van risk modellen (additive en multiplicative) in functie van leeftijd. Je moest zeggen wat je daar zag, en wat bespreken. Kwam neer op zeggen wat het was, en welk model gebruikt werd voor de gemiddelde waarde die werd aangegeven. Als bijvraag kreeg ik waarvoor het additive model wel nog veel wordt gebruikt. Dat zijn dus leukemieën.

3) Je werkt op een dienst radioprotectie en er komt iemand een vrouw bij die tijdens haar zwangerschap een whole-body dose van 1.6 mSv heeft opgelopen. Haar kindje blijkt echter een zware genetische aandoening te hebben. Wat vertel je aan deze vrouw. Bijvraag bij mij was met welke soort staling je dit kan vergelijken (natuurlijke achtegrondstraling.)

4) Wat kan je allemaal doen om interne contaminatie te voorkomen.

5) Oefening: je krijgt een bron die fotonen uitzend van een bepaalde energie. De vraag was hoeveel massa van lood/aluminium (geplaatst in een bol rond de bron) je nodig zou hebben om de intensiteit tot een tiende te reduceren. µ/rho was gegeven voor verschillende energieen en je moest lineaire interpolatie gebruiken om µ/rho te vinden voor de juiste energie. Dan was er ook gevraagd of de hoeveelheid massa zou toenemen als build-up in rekening zou brengen. Dat laatste moest je niet uitrekenen, maar gewoon beredeneren. Er waren build-up factoren voor verschillende energieën gegeven.